دلار رکورد زد دولت باز هم وعده داد
محمد نجارصادقی: نرخ دلار آزاد دیروز در حالی از 6000 تومان و یورو از 7000 تومان عبور کرد که میدان فردوسی و سبزه‌میدان بشدت شلوغ بود و ماموران انتظامی هم وارد صحنه شده بودند و به صورت گزینشی و از پیش تعیین شده دلالان شاخص را دستگیر می‌کردند. بنا به گزارش میدانی خبرنگار «وطن امروز»، دومین روز پرالتهاب بازار در حالی سپری شد که ماموران انتظامی به صورت گسترده در میدان فردوسی و خیابان‌های اطراف آن حضور داشتند. قیمت ارز طی روز گذشته باز هم افزایش پیدا کرد. در شروع روز معاملاتی ارز با قیمت 5800 تومان و در انتهای روز 6300 معامله شد. شیوه مدیریت شناور بازار ارز اجرا شده توسط بانک مرکزی حالا به قیمت‌‌ها رسیده، این یعنی به صورت شناور، ساعت به ساعت دلار و یورو گران می‌شود.
حضور مأموران در صرافی‌ها
علاوه بر مامورانی که دیروز وظیفه متفرق کردن دلالان را برعهده داشتند، گروهی دیگر از ماموران انتظامی در داخل صرافی‌های معتبر حاضر بودند و از ورود دلالان و کسانی که به هر نحوی تشخیص می‌دادند به طور واقعی نیاز به ارز ندارند ممانعت می‌کردند. با وجود اینکه تعداد صرافی‌های فروشنده ارز نسبت به ماه‌های گذشته افزایش پیدا کرده اما باز هم روش معیوب اسم‌نویسی و ایستادن چندساعته در صف برای گرفتن ارز وجود دارد. بر این اساس، اگر عازم سفرهای خارج از کشور هستید و نیاز به دلار با نرخ دولتی 4960 تومان دارید باید از ساعت‌های اولیه صبح به صرافی مراجعه کنید و مدارکی از قبیل پاسپورت، ویزا، بلیت تایید شده و گواهی بانکی عوارض خروج را به مسؤولان صرافی تحویل دهید تا بین ساعت‌های 15 الی 16 به شما ارز دولتی تعلق گیرد. طی گفت‌و‌گویی که با یکی از دلالان حاضر در میدان فردوسی داشتیم او درباره نبود ارز در بازار، گفت: این موضوع چند ماهی است وجود دارد و دلار و یورو کمیاب شده است و مقصر گرانی ارز ما نیستم. وی در پاسخ به این سوال که خود شما ارزتان را از کجا تامین می‌کنید، گفت: کسانی که در این کار استخوان‌دار هستند همیشه سرمایه ارزی چند هزارتایی دارند. در کنار این ما از دست هم دلار می‌خریم. این دلال درباره آینده قیمت ارز گفت: به نظر من با این شرایط هر روز بیشتر و بیشتر می‌شود، تقاضا زیاد است و به نظر می‌رسد دولت هم دلش نمی‌خواهد دلار در بازار بریزد. مشخص است که در این شرایط دلار و یورو هر لحظه گران‌تر می‌شود.
دستگیری تعدادی از دلالان
از اتفاقات جالب دیروز دستگیری‌های جسته و گریخته نیروی انتظامی بود؛ هر چند ساعت یکبار به طور نامحسوس گروهی از ماموران ناجا در بین دلالان تردد می‌کردند و پس از شناسایی افراد تاثیرگذارتر در حرکتی ضربتی اقدام به دستگیری آنها می‌کردند. این اتفاق چندین بار در عصر دیروز رخ داد و باعث شد دلالان با ملاحظات بیشتری به کار خود ادامه دهند. به نظر می‌رسد نیروی انتظامی به صورت گسترده مسؤولیت مدیریت بازار ارز را بر عهده گرفته است و به دنبال دستگیری سرشاخه‌های دلالان بازار ارز است که البته شواهد نشان می‌دهد تاکنون فقط دلالان خرده‌پا دستگیر شده‌اند.
واکنش رئیس کل بانک مرکزی
رئیس بانک مرکزی در جمع خبرنگاران بار دیگر وعده داد قیمت ارز در روزهای آینده متعادل می‌شود. ولی‌الله سیف درباره جلسه با کمیسیون اقتصادی مجلس و وزیر اقتصاد گفت: جلسه خوبی درباره مسائل ارزی کشور برگزار شد و نقطه نظرات نمایندگان مجلس شنیده شد. کلیات طرح مجلس درباره یکسان‌سازی نرخ ارز از سوی بانک مرکزی مورد قبول است. وی افزود: پیش‌بینی می‌شود قیمت ارز در روزهای آینده متعادل شود.
نوبخت: باید بیشتر تلاش کنیم تا ارز متعادل شود
بعد از التهاب و ایجاد بحران در بازار ارز بالاخره سخنگوی دولت واکنش نشان داد و اعتراف کرد سیاست‌های دولت در کنترل بازار ارز تاثیر نداشته است. البته این اظهارات خود می‌تواند التهاب‌زا باشد. نوبخت چند ماه پیش گفته بود رئیس‌جمهور از گرانی دلار مکدر است اما دیروز گفت این افزایش قیمت برخلاف میل ما بوده است! سخنگوی دولت گفت: [نرخ ارز در] وضعیت خوبی نیست و برخلاف میل ما است. این عدم تعادل نشان می‌دهد شرایط ما تغییر کرده و باید سیاست‌های‌مان را تغییر دهیم. محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت در واکنش به افزایش بی‌رویه قیمت ارز گفت: اگر چه توضیح کامل در روزهای آینده (درباره افزایش نرخ ارز) داده خواهد شد اما سیاست‌های متناسب با این وضعیت که با سیاست‌های گذشته دولت متفاوت است، بعد از چند جلسه که جمع‌بندی حاصل شده است و امروز هم در خدمت ریاست‌جمهوری نهایی خواهد شد، ظرف روزهای آینده جایگزین خواهد شد، زیرا وضع موجود به هیچ‌وجه مورد تایید نیست. حتی اگر یکی از مشاوران دولت هم بگوید که دولت موافق افزایش بی‌رویه قیمت ارز است که باعث کاهش ارزش پول می‌شود، نظر شخصی خودش است. وی گفت: دولت با این وضعیت کاملا مخالف است و این را مناسب نمی‌بیند و این مطالبه مردم است که حال که دولت مخالف (افزایش نرخ ارز) است اقدامات جدی و عملی انجام دهد و ما از همکاران‌مان در بانک مرکزی انتظار داریم با سیاست‌های جدید بتوانند به کنترل این بازار تسلط پیدا کنند. سخنگوی دولت با تاکید بر اینکه وضع موجود به هیچ‌وجه مورد رضایت دولت نیست، گفت: با توجه به جمیع جهات که بعدا توضیحات ریز آن داده خواهد شد که عوامل ایجاد یک چنین نوساناتی چه چیزی است و سیاست‌های جایگزین آن کدام است؛ دولت در تعادل نسبی 3 بازار کار، کالا و سرمایه موفقیت نسبی داشته است اما بازار پول در زمینه ارز به هیچ‌وجه قابل قبول نیست و قطعا این انتقاد به ما وارد است. نوبخت تاکید کرد: باید همکاران من در این بازار تلاش بیشتری کنند، چون نیاز به یک سیاست وسیع‌تری از سوی بانک مرکزی است، البته این سیاست‌ها اتخاذ شده و جلسات متعددی با ماموریتی که ریاست‌جمهوری و معاون اول رئیس‌جمهور دادند، برگزار شد منتها رسانه‌ای نشد. همین دیروز آخرین جلسه برگزار شد و ان‌شاءالله امروز هم در خدمت ریاست‌جمهوری خواهیم بود و ظرف روزهای آینده این سیاست‌ها اتخاذ خواهد شد. سخنگوی دولت بیان داشت: قبول داریم این وضعیت، وضعیت خوبی نیست و برخلاف میل ما است و قطعا موفق نشده‌ایم لذا در این راستا با همه قدرت از ظرفیت‌های بزرگ نظام استفاده می‌کنیم و ان‌شاءالله بازار ارز را متعادل خواهیم کرد. وی ادامه داد: ما مقدار ارز‌مان در شرایط تراز مثبت است. با وجود این تراز مثبت که سال‌های گذشته هم تعادل خودش را توانست نشان دهد امسال بویژه از نیمه دوم سال با این نابسامانی مواجه شدیم. نوبخت گفت: خاطرتان هست هر وقت این بازار دچار نابسامانی شد در مدت کوتاهی به تعادل می‌رسیدیم کما اینکه سال قبل هم یک افزایش قیمتی داشتیم ولی مجددا متعادل شد اما این عدم تعادل نشان می‌دهد شرایط ما تغییر کرده و باید سیاست‌های‌مان را تغییر دهیم.
نرخ واقعی دلار
رئیس سابق اتاق بازرگانی تهران نرخ واقعی دلار را در نهایت ۴۲۰۰ تومان دانست و تصریح کرد که نرخ موجود در بازار اصلا واقعی نیست و عزمی هم برای کنترل این بازار وجود ندارد. این در حالی است که ارزش پول ملی ۴۰ درصد افت کرده است. یحیی آل اسحاق، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق با بیان اینکه افزایش نرخ دلار آثار واقعی در اقتصاد دارد، تصریح کرد: پیش از این ماجراها ارزش پول ملی تا ۳۴ درصد کاهش یافته بود و می‌توان گفت پس از تغییرات به وجود آمده در بازار ارز، ارزش پول ملی تا ۴۰ درصد کاهش یافته است، یعنی عملا یک میلیون تومان پول در جیب مردم ارزشی معادل ۶۰۰ هزار تومان پیدا کرده است. وی با بیان اینکه برخی در مصاحبه‌های خود نسبت به مردم بی‌انصافی می‌کنند، اظهار کرد: ما شاهد این پدیده هستیم که برخی در صحبت‌های خود می‌گویند «افزایش نرخ دلار به نفع اقتصاد است»، در صورتی که طرح این موضوع به این شکل عملا بی‌انصافی در حق مردم است. رئیس سابق اتاق بازرگانی تهران درباره اینکه آیا عزمی برای کنترل ارز وجود دارد؟ گفت: با چیزی که می‌بینیم می‌شود گفت دولت عزمی برای کنترل بازار ندارد و احتمالا تصمیماتی که در این زمینه گرفته می‌شود بیش از اینکه اقتصادی باشد سیاسی است یا بر اساس برخی پیش‌بینی‌های جهانی است.